Mantar Hastalıkları

Predispozan faktörler belirlenip çözüldükten sonra nistatin veya flukonazol tedavisi başlatılmalıdır. Nistatin (300.000 IU/kg, PO, günde 2 kez) düşük maliyeti ve düşük toksisitesi nedeniyle tedavide yaygın olarak kullanılmaktadır. Dezavantajları zayıf tat ve büyük hacim gerektirmesidir. Fungistatik olduğundan ve gastrointestinal kanaldan absorbe edilmediğinden, yalnızca enfekte dokuyla doğrudan temas ettiğinde etkilidir, bu nedenle beslenmeden önce günde 3 kez uygulanmalıdır. Maya nistatine dirençliyse veya kuşun ilaçlanması zorsa sistemik tedavi için flukonazol (20 mg/kg, PO, her 48 saatte bir) kullanılabilir.

Sürü muamelesi geçmişte 10 mL/gal'de klorheksidin kullanılarak gerçekleştirilmiştir. 1-3 hafta boyunca içme suyu. Klorheksidin bir dezenfektan olduğu için kullanımı normal sindirim florasını da tüketecektir. Üst gastrointestinal kanalın elma sirkesi kullanılarak asitleştirilmesinin de Candida aşırı büyümesini çözdüğü rapor edilmiştir.

Evcil kuşlarda kullanılan bazı antifungal ilaçlar için Evcil Hayvan Kuşlarında Kullanılan Antifungaller tablosuna bakın .

Aspergilloz, şahin

RESİM

DR. GERRY DORRESTEİN'IN İZNİYLE.

Aspergillozun klinik belirtileri enfeksiyon bölgesine bağlıdır. Enfeksiyonların çoğu üst solunum yolu, hava keseleri, akciğerler, trakea ve sirenkste meydana gelir. Sistemik enfeksiyonlar, enfeksiyon kemik, karaciğer, böbrekler veya beyin dahil olmak üzere iç organlara yayıldığında ortaya çıkar. Göz ve cilt enfeksiyonları da meydana gelebilir. Anoreksi ve kilo kaybı sıklıkla mevcuttur. Solunum belirtileri nefes darlığı, kuyruk sallama, egzersiz intoleransı ve ses değişikliğini içerebilir. Aspergillus'un neden olduğu rinit, bakteriyel rinit veya sinüzite benzer görünmektedir. Lezyon veya döküntülerin Gram boyası veya modifiye Wright boyası sıklıkla mantar hifasını gösterir. Aspergillozun neden olduğu infraorbital sinüzit, tedavinin etkili olması için sıklıkla cerrahi olarak debride edilmelidir. Yaygın veya kronik fungal sinüzit, kemik değişikliklere ve üst solunum mimarisinde kalıcı malformasyona yol açabilir. Enfeksiyonun beyne yayılması CNS belirtilerine neden olabilir.

Aspergilloz, penguen

RESİM

DR. GERRY DORRESTEİN'IN İZNİYLE.

Bağışıklık sistemi baskılanmış kuşlarda aspergilloza bağlı trakeit meydana gelebilir. Aspergillus granülomları sıklıkla psittasin kuşlarının ve yırtıcı kuşların sirenksinde oluşur ve tedavi edilmesi özellikle zordur. Nefes darlığı gözlemlenmeden önce seslendirmede değişiklikler meydana gelebilir ve bu kuşlar sıklıkla nefes alırken boyunlarını uzatırlar. Hava kesesi iltihabı da dahil olmak üzere alt solunum yolu hastalıkları sıklıkla Aspergillus spp.'nin istilasını içerir. Hava keseleri veya sölomik kavite granülomları da sıklıkla kaudal torasik veya abdominal hava keselerinde görülür. Bu lezyonlar cerrahi rezeksiyon gerektirebilir.

• Tarih, klinik sunum

• CBC, biyokimya profili, seroloji, PCR testi

• Görüntüleme (radyografi, CT, endoskopi)

• Sitoloji, histopatoloji, kültür

Teşhis zor olabilir ancak tedavisi uzun vadeli ve maliyetli olduğundan takip edilmelidir. Üst veya alt solunum yolu hastalığı, zayıflama hastalığı veya belirgin lökositoz/monositoz belirtileri gösteren herhangi bir evcil kuşta aspergilloz düşünülmelidir. Klinik belirtiler ve radyografik bulgularla birlikte lökositoz/monositoz şüpheli vakalarda güçlü bir olası tanı sağlayabilir. Çoğunlukla kronik hastalığı olan kuşlar anemik olacaktır.

Bir radyografi hava kesesi iltihabını, granülomları veya ciddi akciğer hastalığını ortaya çıkarabilir. CT taraması veya MRI'nın daha belirsiz veya yaygın hastalığı ortaya çıkarma olasılığı daha yüksektir. Serolojik testlerin kullanımı sınırlıdır; galaktomannan antijen testi de dahil olmak üzere antikor ve antijen titreleri sıklıkla yanlış negatif veya yanlış pozitif sonuçlarla sonuçlanır. Yanlış negatiflik sıklıkla immün baskılanma nedeniyle ortaya çıkar, bu nedenle yorumlama konusunda laboratuvara danışılması önemlidir. Spesifik Aspergillus DNA'sını tespit etmeye yönelik PCR testi, enfeksiyonu doğrulamak için çok daha hassas bir yöntemdir ve antikor tespiti söz konusu olmadığından bağışıklık sistemi zayıf kuşlar için daha uygundur.

Beta-globulin seviyelerinin arttığını gösteren plazma protein elektroforezi aspergilloz ile tutarlıdır. Kesin tanı, lezyonların cerrahi veya endoskopi ile doğrudan görüntülenmesini ve lezyonların biyopsi, sitoloji ve/veya mantar kültürü ile doğrulanmasını gerektirebilir. Düşük mantar canlılığı, sitolojik sonuçlarla doğrulanmasına rağmen negatif bir kültür verebilir.

• Antifungaller (oral, intravenöz, intranazal, nebülizasyon)

• Destekleyici bakım (oksijen, beslenme, sıvılar), olası hava kesesi tüpü yerleştirme

• Endoskopik muayene ve/veya cerrahi debridman

Aspergillozun tedavisi enfeksiyon bölgesine bağlı olarak değişir. Aspergillomanın neden olduğu tıkanmaya bağlı akut trakeal enfeksiyon, hava kesesi tüpü yerleştirilmesini gerektirebilecek acil bir durumdur. Tüp yerleştirildikten sonra şırınga veya trakeal plaklar sert bir endoskopla çıkarılır. Amfoterisin B daha sonra glottis yoluyla 1 mg/kg intratrakeal olarak aşılanabilir ve sistemik antifungallerle tedavi ve nebülizasyon başlatılmalıdır. Amfoterisin B mevcut tek fungisidal ajandır ve nebulizasyonda, burun akıntısı olarak, intratrakeal olarak ve IV uygulamada kullanılabilir. Nebulizasyon için 0,25–1 mg/mL steril su konsantrasyonu kullanılabilir. Burun ve sinüs akıntıları genellikle 0,05 mg/mL steril suda daha seyreltiktir. Amfoterisin salinle seyreltilmemelidir çünkü bu onun gücünü azaltır.

İlaç vermeden önce burun deliklerinin ve sinüsün ilaçsız steril su veya salinle yıkanması sitolojik inceleme ve kültür için numune alınmasına olanak sağlayabilir. İlaçlı karışımın son infüzyonundan önce ilaçsız ılık izotonik salin veya steril su ile birkaç yıkama yapılmalıdır. Enfekte olmuş artıkların alt solunum yoluna aspirasyon potansiyelini önlemek için kuşun kafasını aşağı doğru konumda tutmaya özen gösterilmelidir.

İtrakonazol (5-10 mg/kg, PO, günde bir ila iki kez) sistemik enfeksiyon için en sık kullanılan azoldür. Afrika gri papağanları, itrakonazolün olumsuz etkilerine, özellikle regürjitasyon ve anoreksiyaya karşı daha duyarlıdır ve 5 mg/kg/gün PO şeklinde dozlanmalıdır. Terbinafin (10-15 mg/kg, PO, günde 2 kez) itrakonazol yerine veya onunla birlikte kullanılabilir. Klotrimazol, sistemik tedaviyle birlikte nebülizasyon için kullanılabilir (10 mg/mL, günde 2-4 kez 15-30 dakika nebülize). Vorikonazol (12-18 mg/kg, PO, günde 2 kez) dirençli Aspergillus suşları için kullanılır .

Mantar granülomları tanımlanırsa ve lezyonlara erişilebilirse, endocerrahi olarak kitlenin küçültülmesi veya lezyonların topikal olarak amfoterisin B ile tedavi edilmesi sonucu iyileştirebilir. Tedavi gören kuşlar, depresyon, anoreksi ve karaciğer fonksiyon bozukluğunu içerebilen birçok antifungal ilacın olumsuz etkileri açısından yakından izlenmelidir. Tedavi sırasında hepatik enzimler, safra asitleri ve ürik asit konsantrasyonları her 4 haftada bir izlenmelidir. Tedavi başarısını belirlemek zor olabilir ancak seri kan sayımı ve radyografiler yardımcı olabilir. Oral ilaçlarla tedaviye klinik belirtiler düzeldikten sonra 2-4 hafta daha devam edilmelidir. Aspergillozlu kuşların sıklıkla altta yatan hastalık sorunları vardır ve bağışıklık sistemi baskılanmış olabilir, bu da tedaviyi ve iyileşmeyi etkileyebilir. Enfeksiyon sırasında gelişen ve enfeksiyondan sonra da devam eden kalınlaşmış ve yaralı hava keseleri, hastalığın tekrarlaması için ideal bir ortam sağlayabilir.